Hoppa yfir valmynd
Ákvarðanir

Númer

5/2021

Heiti

Útnefning fyrirtækja með umtalsverðan markaðsstyrk og álagningu kvaða á heildsölumörkuðum fyrir staðaraðgang með fasttengingu (markaður 3a) og miðlægan aðgang með fasttengingu fyrir fjöldaframleiddar vörur (markaður 3b)

Dagsetning

19.10.2021

Málsaðilar

Málaflokkur

Markaðsgreiningar - samkeppnismál

Lagagreinar

  1. gr. Framkvæmd markaðsgreiningar.
  1. gr. Kvaðir á fjarskiptafyrirtæki.
  1. gr. Aðgangur að netum og þjónustu.

Reifun

Þann 14. september sl. sendi Fjarskiptastofa til Eftirlitsstofnunar EFTA (ESA) drög að ákvörðun er lýtur að markaðsgreiningum á heildsölumörkuðum fyrir heimtaug (staðaraðgang með fasttengingu; markaður 3a) og bitastraumsaðgang (miðlægan aðgang með fasttengingu fyrir fjöldaframleiddar vörur; markaður 3b). Þann 14. október sl. barst álit ESA, sem heimilar Fjarskiptastofu að taka ákvörðun á grundvelli framangreindra markaðsgreininga. ESA gerði hins vegar nokkrar athugasemdir við umræddar markaðsgreiningar og er þær að finna í viðauka D með ákvörðun Fjarskiptastofu. 

Fjarskiptastofa viðheldur útnefningu Mílu ehf. (Míla), sbr. ákvörðun Póst- og fjarskiptastofnunar (PFS) nr. 21/2014, sem fyrirtæki með umtalsverðan markaðsstyrk og álagningu kvaða á félagið á umræddum mörkuðum. Þrátt fyrir innkomu Gagnaveitu Reykjavíkur ehf. (GR) og fleiri staðbundinna neta er markaðshlutdeild Mílu enn um 57% og eru enn verulegar aðgangshindranir ríkjandi á viðkomandi mörkuðum að mati Fjarskiptastofu. Ennfremur útnefnir Fjarskiptastofa móðurfélag Mílu, Símann hf. (Síminn), sem fyrirtæki með umtalsverðan markaðsstyrk á viðkomandi mörkuðum og leggur viðeigandi kvaðir á það félag, en samstæða félaganna (Símasamstæðan) telst vera ein efnahagsleg eining í skilningi samkeppnisréttar.

Markaður 3a nær yfir aðgang að kopar- og ljósleiðaraheimtaugum, þar sem Fjarskiptastofa telur að staðganga ríki milli slíkra heimtauga. Það sama á við um bitastraumstengingar um slíkar heimtaugar á markaði 3b.

Fjarskiptastofa telur að landfræðilegi markaðurinn teljist áfram landið allt, þrátt fyrir að samkeppnisaðstæður teljist nokkuð misjafnar milli sveitarfélaga landsins. Hins vegar telur Fjarskiptastofa að þær séu ekki nægilega misjafnar til að réttlæta landfræðilega aðgreinda markaði, en nægilega misjafnar þó til að réttlæta vægari kvaðir í 17 nánar tilgreindum sveitarfélögum landsins, þ.m.t. á höfuðborgarsvæðinu öllu. Vegna óstöðugra samkeppnisaðstæðna í mörgum af þessum sveitarfélögum mun Fjarskiptastofa framkvæma nýtt mat á landfræðilegum aðstæðum hér á landi á umræddum mörkuðum sem ljúka mun fyrir árslok 2022.  

Fjarskiptastofa leggur viðeigandi kvaðir á Mílu og Símann á viðkomandi mörkuðum til að efla samkeppni í fjarskiptum. Um er að ræða aðgangskvöð, jafnræðiskvöð, gagnsæiskvöð, kvöð um eftirlit með gjaldskrá og kvöð um færslu kostnaðarbókhalds. Kvöð um eftirlit með gjaldskrá hefur ekki hvílt á Símasamstæðunni að því er varðar ljósleiðara. Í stað kvaðar um að Míla skuli kostnaðargreina verð fyrir slíkar afurðir, leggur Fjarskiptastofa á vægari kvöð, þannig að samstæðan standist svokallað efnahagslegt hermipróf (e. Economic Replicability Test – ERT), sem setur visst aðhald á verðlagningu ljósleiðaraafurða samstæðunnar á heildsölu- og smásölustigi. Fjarskiptastofa mun síðar taka sérstaka ákvörðun um útfærslu umræddrar ERT kvaðar, áður en unnt verður að framkvæma slíkt próf.